Als jij er niet meer bent. Wie is er dan verantwoordelijk voor jouw bezittingen en schulden? Hoe wordt jouw vermogen verdeeld? Met een testament regel je het en hou je alles in eigen hand. Heb je geen testament dan bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn ofwel wie jouw vermogen verkrijgt. Ben je het niet met de wet eens dan kun je een testament op laten stellen. Jij beslist dan zelf wie je erfgenamen zijn en ook kun je dan extra regelingen treffen
Heb je geen testament dan bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn ofwel wie jouw vermogen verkrijgt.
Of iemand volgens de wet erfgenaam is, hangt af van de relatie tot de overledene.
De wet kent vier groepen erfgenamen:
Ben je gehuwd of ben je een geregistreerd partnerschap aangegaan en heb je geen testament dan is de zogenaamde wettelijke verdeling van toepassing. Bij de wettelijke verdeling verkrijgt de langstlevende echtgenoot (of geregistreerd partner) alle bezittingen en schulden en de kinderen verkrijgen een geldvordering op de langstlevende ouder ter grootte van hun erfdeel.
LET OP: de wettelijke verdeling geldt niet bij samenwoners maar deze wettelijke verdeling kan wel nagemaakt worden in een testament.
Met een testament bepaal je wat er na je overlijden met je bezittingen gebeurt. Een testament is niet verplicht, maar als je er een wilt, regel je dit vanaf je 16e via de notaris. Zelf een testament schrijven? Dat is in Nederland helaas niet rechtsgeldig.
In een testament kun je veel zaken regelen: wie je bezittingen erft, wie de zorg voor je minderjarige kinderen krijgt (voogdij), welke persoonlijke spullen naar specifieke personen gaan, wie de erfenis afhandelt (executeur).
Daarnaast kun je geldbedragen aan goede doelen vermaken, (ex-)partners uitsluiten van de erfenis, belastingbesparingen treffen en stiefkinderen benoemen (zij erven alleen als je hen in een testament hebt benoemd).
In je testament kun je regelen wie er voor je kinderen (tot 18 jaar) zorgt als jij en je partner overlijden. Je kunt één of twee personen aanwijzen als voogd. Deze voogd krijgt het ouderlijk gezag en mag belangrijke beslissingen over je kinderen nemen, zoals zaken die met hun opvoeding, school en medische zorg te maken hebben. Het is belangrijk om goed na te denken over wie je als voogd wilt aanwijzen, want deze persoon speelt een cruciale rol in het leven van je kinderen. Je kunt ook overleggen met de voogd voordat je hem of haar aanwijst, zodat jullie samen duidelijke afspraken kunnen maken.
Misschien vind je jouw kind nog te jong als diegene op zijn/haar 18de jouw nalatenschap zelf mag beheren. Dan kun je een bewindvoerder benoemen. Hij of zij beheert de erfenis voor jouw erfgenaam/kind. Dit kan levenslang of je bepaalt tot welke leeftijd (bijvoorbeeld 21 of 23 jaar).
Je kunt je kinderen in je testament onterven. Maar kinderen hebben altijd recht op een minimaal deel van de erfenis, de zogenaamde legitieme portie. Dit komt neer op de helft van wat ze normaal zouden krijgen.
Wat kinderen “normaal” zouden krijgen, hangt af van de standaardverdeling van de erfenis volgens de wet als er geen testament is. Als bijvoorbeeld de laatste ouder overlijdt en er zijn twee kinderen, dan krijgen ze ieder 50% van de erfenis, en de helft dus 25% is hun “legitieme portie”. Een onterfd kind heeft 5 jaar de tijd om hun legitieme portie op te eisen.
Als ondernemer is het extra belangrijk om na te denken over wat er met jouw bedrijf en vermogen gebeurt als je er niet meer bent. In jouw testament kun je specifieke regelingen treffen voor je onderneming, zoals wie de bedrijfsvoering overneemt en hoe de aandelen of eigendommen worden verdeeld. Dit helpt om continuïteit en stabiliteit voor je bedrijf te waarborgen. Denk ook na over de impact op medewerkers, klanten en andere betrokkenen. Het is raadzaam om samen met een notaris te kijken naar de beste opties en fiscale voordelen, zodat je testament goed aansluit op zowel je persoonlijke wensen als de behoeften van je onderneming.
Een testament is privé; zolang je leeft, heeft niemand, ook je partner en kinderen niet, het recht om jouw testament in te zien, tenzij je dat zelf toestaat. De notaris heeft een geheimhoudingsplicht en deelt geen informatie over jouw testament met anderen. Het is belangrijk om te weten dat jij en je partner niet één gezamenlijk testament kunnen opstellen; ieder van jullie moet een eigen testament maken, want jij beslist zelf waar jouw vermogen na je overlijden naar toegaat.
Een testament blijft geldig totdat je een nieuw testament maakt en het oude herroept. Het herroepen kan alleen met een notariële akte en daarom kan dit alleen bij een notaris geregeld worden.
Dit stappenplan is een beknopt overzicht van het proces bij de notaris. Van het advies tot het tekenen van jouw testament.
Stap 1
Bespreking
Stap 2
Toezenden stukken
Stap 3
Doorspreken en tekenen
Een testament is niet in beton gegoten. Het leven verandert en daarmee ook jouw wensen. Een nieuwe relatie, de geboorte van een kind, of het beëindigen van een samenwerking kunnen aanleiding zijn om jouw testament te herzien. Gelukkig kun je jouw testament altijd aanpassen bij de notaris. Samen kijken jullie naar de bestaande inhoud en bespreken jullie wat er veranderd moet worden. Denk hierbij aan het benoemen van nieuwe erfgenamen, het herzien van voogdijregelingen, of het wijzigen van specifieke bepalingen. Zo zorg je ervoor dat jouw testament altijd actueel blijft en aansluit bij jouw persoonlijke situatie.
De kosten voor een testament hangen af van hoe complex jouw situatie is. Bijvoorbeeld, het aantal erfgenamen, speciale wensen voor de verdeling van je bezit, of bijzondere situaties zoals stiefkinderen kunnen invloed hebben op de prijs. In een gesprek met een van onze juridisch specialisten krijg je duidelijkheid over de kosten op basis van jouw wensen.
Ben je alleenstaand, samenwonend, gehuwd of geregistreerd als partner of heb je een samengesteld gezin? Heb je een eigen onderneming, waar je alles goed voor wil regelen voor het geval je er niet meer bent? Ben je vermogend of heb je juist wat minder te besteden? Wat je situatie ook is, de specialisten van Het Notarieel hebben een passende regeling. Voor nu én voor later.
Er zijn veel gebeurtenissen in het leven die invloed kunnen hebben op jouw testament. Controleer daarom met enige regelmaat of je testament nog steeds aansluit op jouw wensen en persoonlijke situatie. Oude testamenten, welke niet herroepen zijn, blijven gelden.